Engelliler Erişiyorsa Var!

İsveç ve Türkiye’den 22 portre ve onların hayat hikayelerinden oluşan Erişiyorsam Varım! (AccessAbility) Denizli Sergisi’ni görme engelli Azmi Ermiş ile birlikte gezdik. Böyle bir seriyi ilk kez dolaştığını ve bundan mutluluk duyduğunu belirten Ermiş, bu tip sergilerin devlet politikası haline gelmesi gerektiğini söyledi. Sergideki tüm fotoğrafların ve hikayelerin görme engelliler için betimlenmesinin çok güzel bir fırsat olduğunu ifade eden Ermiş, İsveç’te engelli bireylerin eğitim ve üretimde aktif olarak yer aldığını öğrenmekten çok etkilendiğini vurguladı. Sergiyi görebilmek için son tarih 18 Mayıs.

Onurlu bir yaşam sürmenin herkesin hakkı olduğu fikrinden yola çıkan Erişiyorsam Varım! sergisi, Denizli Zaferiye Abalıoğlu Bilim ve Sanat Merkezi Sergi Salonu’nda ziyaretçileriyle buluşuyor. Denizli Otizm Derneği’nin ev sahipliğinde gerçekleşen sergi, İsveç Enstitüsü, Ruh Sağlığında İnsan Hakları Girişimi, Engelli Kadın Derneği ve İsveç Kültür İşleri Bölümü’nün organize ettiği bir proje. Proje kapsamındaki sergide İsveç ve Türkiye’den 22 portre ve onların hayat hikayeleri yer alıyor.

Her alanda erişim şart

Zaferiye Abalıoğlu Bilim ve Sanat Merkezi Sergi Salonu engelli erişimine tamamen uygun olduğu için tercih edilmiş. Sergideki bütün fotoğraflar tekerlekli sandalyedeki bir bireyin rahatlıkla görebileceği bir yükseklikte asılmış. Görme engeliler için sergilenen tüm portreler ve hikayeler sesli olarak betimlenmiş. Bu özel sergiyi görme engelli emekli öğretmen ve sosyolog Azmi Ermiş ile birlikte dolaştık.

Engellilik konusuna insan hakları temelli bakılmalı

Erişiyorsam Varım! gibi engellilik konusuna insan hakkı temelli bakan sergilerin devlet politikası olarak yapılması gerektiğini söyleyen Ermiş, bu tip sergilerin toplumdaki farkındalığı artırmak açısından çok önemli olduğunu belirtti. “ Sergi sayesinde İsveç’te eğitimin ne kadar önemli olduğunu ve engelli bireylerin üretimde yer aldığını gördüm. Engelli bireyler kendi sorunlarının çözümünde aktif olarak rol almışlar” diyen Ermiş, Türkiye’de de böyle olması gerektiğini ifade etti.

Eğitimle insanları hayatın içinde tutmuşlar

Sergide dinlediği bütün hikayelerin ufuk açıcı olduğunu belirten Ermiş,  Anna Kain Wyatt ve Johnie Hjelm’in hikayesinden daha fazla etkilendiğini belirtti. “Anna, 25 yaşında engellilerin haklarını savunan ulusal bir kuruluşun başkanı olmuş. Okulda yüzme, basketbol, tekerlekli sandalye vb. her türlü olanakları varmış. Johnie ise kendisi tekerlekli sandalyede ama tekerlekli sandalye üreten bir firma kurarak girişimci olmuş. Bunlar çok güzel. Eğitimle insanları hayatın içinde tutmuşlar” dedi.

Engelliler haftası bayram değildir

Türkiye’de, 10-16 Mayıs engeliler haftasının engellilere kek yedirmek ya da kahvaltıya götürmek olarak algılama mantığı olduğunu, bazılarının da bunu bir bayram gibi gördüğünü söyleyen Ermiş, bu haftanın engellilerin yaşamının nasıl daha kaliteli hale gelebileceğinin tartışıldığı bir dönem olması gerektiğini ifade etti.    

İlk kez böyle bir sergi gezdiği için çok mutlu olduğunu dile getiren Ermiş, sözlerini şöyle tamamladı: “İsveç’teki engelli bireylerin toplumda yer alması ve konumu,  Türkiye’deki engellileri tanıma adına çok güzel bir sergiydi… Eğitim yoksa sanat ve kültür adına bir şey sağladığımızı söylemek bence çok zor. Büyük kentlerde tek tük etkinlikler var. Sanatsal ve kültürel olarak engellileri topluma katmak yerine genellikle onları aşağılamayı, bir şey üretebileceğine inanmadığımız bireyler olarak görmeyi tercih ediyoruz. Akılcı engelli derneklerinin görüşleri alınarak programlar yapılmalı. Engellilere yapılan yatırımlar daha maliyetli olabilir ama yapılmalıdır. İnsana yapılan yatırım her zaman gereklidir. Çünkü bunlar insan hakkıdır.”

Azmi Ermiş kimdir?

Emekli öğretmen ve sosyolog olan Azmi Ermiş, Altı Nokta Körler Derneği Denizli Şubesi’nin kurucusu. Bu şubenin 25 yıl başkanlığını yürüten Ermiş, Türkiye Körler Federasyonu GYK üyeliğinde de bulundu. Dünya Körler Birliği Genel Kurulu’nda ülkemizi temsil etti. Bir vakıf ve beş derneğin üyesi olan Ermiş’in, Hakkı Hak Peşinde ve Mübarek Bey Oteli isimli iki kitabı var.